“Yüksek enflasyon döneminde işletmelerimiz öngörülemeyen maliyet artışları ile önünü görmekte zorlanıyor”
Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası Kasım Ayı Olağan Meclis Toplantısı Meclis Başkanı Erdem Ercan Başkanlığında Yönetim Kurulu Başkanı A. Akgün Altuğ, Yönetim Kurulu Üyeleri ve Meclis Üyelerinin katılımıyla Erol Öztürk Hacıeyüpoğlu Meclis Toplantı Salonu’nda gerçekleştirildi.
Meclis toplantısı öncesinde coğrafi işareti SATSO tarafından alınan ve SATSO’nun aldığı 12. coğrafi işaretli yerel lezzet olan Sakarya'nın meşhur Üre Tatlısı ikram edildi.
Toplantının açılışında konuşan Meclis Başkanı Erdem Ercan Gazze’de yaşanan insanlık dramını tekrar gündeme getirerek şunları söyledi; “Geçtiğimiz hafta Dünya Çocuk Hakları Günü’nü kutladık. Bu önemli gün vesilesiyle geleceğimizin umudu ve dünyanın gerçek sahipleri olan çocuklarımızın tüm savaşlardan ve kötülüklerden uzak kaldığı bir dünyada olmalarını temenni ediyor ve Gazze’de yaşanan zulüm ve katliamın bir an önce sona ermesini diliyorum.”
Kasım Ayı Olağan Meclis Toplantısında yoklama ve gündem maddelerinin oylanmasının ardından 1214 no’lu meclis oturumuna ait tutanak görüşülerek oy birliği ile kabul edildi. Ekim ayı Kat’i Mizan ve ekleri ile Bütçe İzleme Raporu, Hesapları İnceleme Komisyonu Başkanı Tuncay Cebeci’nin sunumunun ardından oylanarak, meclis üyeleri tarafından tasdik edildi.
Yönetim kurulunun aylık faaliyetleri ve gündeme ilişkin bilgiler vermek üzere kürsüye gelen SATSO Yönetim Kurulu Başkanı A. Akgün Altuğ, açıklamalarında şunlara değindi:
İsrail’in Yaptığı Katliamdır
“2024 yılının 11 ayını geride bırakırken hem ülkemiz hem de dünya için sıkıntılı bir süreçten geçiyoruz. Kuzeyimizde 2 yıldır Rusya – Ukrayna savaşı devam ederken, güneyimizde de bir soykırım var. Buna savaş demek anlamsız. Çünkü hiçbir savaş sebebi sivil halkın öldürülmesini meşrulaştıramaz... Bunun adı ancak katliam olur. Uluslararası insan hakları örgütlerinin tepkisizce seyrettiği ve binlerce masum Filistinlinin ölmeye devam ettiği bölgede bir an önce kalıcı barışın hakim kılınmasını temenni ediyorum. Bu bağlamda bağımsız nefes almanın, vatan toprakları üzerinde birlik ve beraberlik içinde yaşamanın nasıl büyük bir nimet olduğunu daha iyi anlıyoruz. Küresel piyasaların gündeminde Kuzey ve Güneyimizde yer alan savaşlar ve bunların makro ekonomik yansımaları var.
Genel Ekonomik Değerlendirme
IMF dünya ekonomik görünüm raporunda, ekonomideki ivme kaybının küresel piyasaları olumsuz etkilediği gerekçesiyle, küresel büyüme tahminini 2024 yılı için %2,9’a indirdi. Zaten problemli, sıkıntılı olan makroekonomik dengeleri etkileyen bu iki savaş, Türkiye’de de iç piyasaya olumsuz yansıyor. petrol fiyatı ve dolayısıyla enerji maliyetleri artıyor. Enerjinin yanı sıra kullandığımız ithal girdilerin maliyetlerinde de önemli yükseliş devam ediyor.
Bunların yalnızca üretimde değil; günlük yaşamda olumsuz etkileri artarak devam ediyor. Tüketiciye yansıyan maliyetlerde artışın devam etmesi enflasyonu da körüklemektedir. Yüksek enflasyon döneminde işletmelerimiz öngörülemeyen maliyet artışları ile önünü görmekte zorlanmaktadır. Bu açıdan enflasyonla mücadeleyi öncelikli konu olarak görmekteyiz.
Ekonomi yönetiminin rasyonelleşme politikası kapsamında yürüttüğü uygulamaların etkileri görülmeye başladı. Bu doğrultuda Merkez Bankası faiz oranlarıyla enflasyonu kontrol altına almaya çalışırken, hükümetin de bütçe politikaları ve yapısal reformlarla bunu desteklemesi önemli.
Geçtiğimiz hafta Merkez Bankası politika faizini yüzde 35’ten yüzde 40’a çıkardı. Faizdeki 500 baz puanlık artış beklentilerin üzerinde oldu. Ekonomik tahminlere göre faiz artırım sürecinin ocak ayı itibariyle yüzde 45 olarak tamamlanması bekleniyor. Enflasyonla mücadele kararlılığı tavizsiz sürdürülmelidir. İş dünyası açısından yüksek enflasyon ortamının yatırım iştahını azalttığı ve firmalarımızın öz kaynaklarının da bu paralelde eriyor. İşletmelerin kaynak girişine ihtiyacının önemli oranda arttığını görüyoruz. İş dünyasının finansmana erişiminin kolaylaştırılması reel sektörün canlanması yatırımların artması anlamında önemli. Bu sorunumuzu her platformda dile getiriyorum, çözülene kadar da girişimlerimiz devam edecek. Bu konuda yapılacak düzenlemelerin işletmelere rahat bir nefes aldıracağını düşünüyoruz.
Üretim Yeri Bazlı İhracat
Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre 1 Ocak 2024'ten itibaren ihracat verilerinin derlenmesinde şirketlerin üretim yerleri de dikkate alınacak. İllerdeki üretim yapısından kaynaklı ihracat istatistiklerini ölçmek amacıyla ticaret bakanlığı, sanayi ve teknoloji bakanlığı ve TÜİK iş birliği ile böyle bir sistem kuruldu. Elde edilen istatistikler; il, ürün, ülke vb. Alt kırılımlarda detaylı analize imkân verecek. İllere göre ihracatın teknolojik seviyesi gibi önemli göstergeleri de içerecek. Firmaların üretim yerlerini esas alan il ihracat istatistikleri ilimizin de ihracat sıralamasındaki yerini yukarı taşıyabilir. Sakarya’nın üretim açısından bulunduğu yeri gösterecek olumlu bir çalışma olacaktır.
Yatırım Teşvikleri
Geçtiğimiz günlerde yatırım teşvik belgeleri listesi açıklandı. Buna göre 2023’te ilimize verilen toplam 171 belge ile 16 milyar TL yatırım desteklenmiştir. Geçen yılın 8 aylık süreci incelendiğinde verilen belge sayısında %40 artış ve yapılan yatırım desteği miktarında %150 artış görülmektedir.
SATSO Sürdürülebilir Sanayi İçin Atık Azaltım Uygulamaları Ödülü
İş dünyası temsilcileri olarak üretim, istihdam ve ihracat potansiyelimizi artırmak, alternatif finans kaynakları bulmak için dijitalleşme ve çevre dostu teknolojilere daha fazla önem ve öncelik vermeliyiz. Bu konu SATSO olarak bizim en önemli gündem maddelerimiz arasındadır.
Bu doğrultuda sıfır atık, karbon ayak izi, döngüsel ekonomi, atık azaltım, geri kazanım, temiz üretim konusunda çalışmaları ve uygulamaları olan firmalarımızın başvurabileceği “SATSO sürdürülebilir sanayi için atık azaltım uygulamaları” konusunda bir yarışma düzenledik. Bu yarışma sonucunda başvuranlar arasında yenilenebilir kaynaklara yönelik yatırım, karbon salınımını azaltıcı uygulamaları olan üyelerimize ödül takdim edeceğiz. Web sayfamız üzerinden aldığımız başvuruları 5 Aralık’a kadar da uzattık.
Kaynarca Söğütlü Ferizli Bölgesinin Konut İhtiyacı
Değişim sadece üretimde değil, üretimin yapıldığı bölgelerin, yaşam alanlarının da değişimi ve gelişimi anlamını taşıyor. Yeşil üretim, yeşil OSB çalışmalarımız kapsamında tarım alanları hassasiyetini gözeterek özellikle kuzey ilçelerimizde düzenli endüstrileşmeye yönelik çalışmalar yapıyoruz. Kaynarca, Söğütlü, Ferizli yani kuzey ilçelerimiz büyük bir gelişim ve değişimin eşiğindeler.
Bu bölgelerin sosyal donatı açısından da değişimi karşılaması gerekiyor. Artan nüfusu kaldıracak bir yapıya kavuşmaları önemli. Dolayısıyla bu ilçelerimizde konutlaşma ihtiyacı ön plana çıkıyor. Bölgeye gelen nitelikli istihdamın yaşam alanlarını şimdiden planlamalıyız. İnşaat sektöründeki üyelerimizin bu bölgelerde gelişime uygun konut alanları oluşturmaları önem arz ediyor.
UR-GE Makine Metal Projesi Kabul Edildi
Biz de Odamız ve Sakarya Makina İmalatçıları Birliği (SAMİB) iş birliğinde makine ve metal sektörünün uluslararası rekabetçiliğini artırmak amacıyla sektörde faaliyet gösteren 24 firmanın katılımıyla “Sakarya Uluslararası Makine ve Metal Kümesi” adıyla UR-GE projesi için Ticaret Bakanlığı’na resmi proje başvurumuzu yapmıştık. Kabul edildi. Çalışmalarımız hızla başladı. Süreçler hakkında sizlere bilgi vereceğim. Şu an projenin ilk faaliyeti olan katılımcı firmalara yönelik ihtiyaç analizi aşamasındayız.
EFQM Üstün Performansta Yetkinlik Belgesi’ni Aldık
Türkiye kalite derneği (KALDER) tarafından düzenlenen Kalite Kongresi’nde 2023 Türkiye Mükemmellik Ödülleri Töreni’nde belgemizi aldık. Odamız; İSO kalite yönetim sistemi, A Kalite Akredite Mükemmel Oda belgesinin ardından şimdi de, “Avrupa Kalite Yönetim Vakfı (EFQM) mükemmellik modeli” doğrultusunda iş dünyasının en prestijli ödülleri arasında gösterilen “EFQM Üstün Performansta Yetkinlik Belgesi”ne sahip oldu.
Zincir marketler haksız rekabete neden oluyor
Daha önce de gündeme getirdiğimiz üzere; ülkemizin neredeyse her mahallesinde faaliyet gösteren zincir marketlerin her ürünü dilediği gibi satması ve yarattığı haksız rekabet ortamı üyelerimizi ciddi şekilde mağdur ediyor. Bununla ilgili 9. Meslek komitemiz öncülüğünde ticaret ve AR-GE komisyonu organizasyonu ile on bir komitemiz (9,1,4,6,7,8,10,12,13,15,27) ortak bir toplantı yaparak bildiri yayınlandı. Geçtiğimiz günlerde de İTO perakende komitesi tarafından “haftasonu zincir marketler kapalı olması” na yönelik talep olduğu bilgisini aldık. Şehir fark etmeksizin sorun aynı; çare ise perakende yasasıdır. Biz girişimlerimizi yapıyoruz. Haksız rekabet ortamını görmezden gelmemiz mümkün değildir. Komitelerimizi de bu dayanışma örneği için tebrik ediyorum.
Başkan Altuğ’un konuşmasının ardından gündem maddelerinin müzakere edildiği toplantıda; 27. Meslek Komitesi tarafından önerilen ekmek azami fiyat tarifesi değişikliği talebi görüşüldü.
İlgili gündem maddesiyle ilgili söz alan 27 Meslek Komitesi (Unlu Mamuller - Et ve Süt Ürünleri) Meclis Üyesi Ergin Balcı; “Bizim geçtiğimiz ayın 13’ünde bir zam yapmıştık ancak bu zam 210 gr 7.5 TL’ydi ve üyelerimizden gelen talepler doğrultusunda 280 gr 10 TL yaptık. Bunda üretimdeki işçi maliyetlerini düşürmek, piyasada oluşan bozuk para sıkıntısına karşı çare bulmak adına bu tarifede değişiklik talep ediyoruz.” dedi. Oylanan gündem maddesi meclis üyeleri tarafından valiliğe gönderilmek üzere kabul edildi.
Toplantının Meslek Komitelerinin Sorunlarının Görüşülmesi Maddesinde Söz Alan;
17. Meslek Komitesi (Kooperatifler, Enerji Altyapı ve Hafriyatçılar) Meclis Üyesi Adnan Borazancıoğlu, “SEDAŞ bir bilgilendirme yaptı, bazı kurallar ve uygulamalar değişti. Bu daha çok müteahhit arkadaşlarımızı ilgilendiriyor. Elektrik işlerinde hizmet aldıkları firmalarla görüşmelerinde fayda var. 5 yıl olan yapım zorunluluklarını tekrar 3 yıla çektiler. 160 KW’ı geçen kullanımda trafo yaptırma zorunluluğu vardı onda da birkaç değişiklik oldu.” dedi.
29. Meslek Komitesi (Eğitim ve Öğretim Faaliyetleri) Meclis Üyesi Kenan Taçyıldız, “2016’dan bu yana yaz saati uygulamasına yıl boyu devam ediliyor ancak çocuklarımız perişan durumda. Neden düzeltilmiyor? Enerji tasarrufu oluyor dendi ancak bir nesil mutsuz ve nasıl bir enerji tasarrufu oluyor anlamıyorum. Sabahın karanlığında okula gidiliyor. Çocuklarımız çok şikayetçi bizler de üzülüyoruz. 24 Kasım 1928’de Atatürk’ün millet mektepleri başöğretmenliğinin kabul edildiği gün o günden bu yana öğretmenler günü olarak kullanılıyor. Onur duyuyorum tüm öğretmenlerimizin öğretmenler gününü kutluyorum. Ancak öğretmenlerimiz arasında bile ücretli-ücretsiz-emekli gibi ayrımlar yapılıyor. Televizyonda öğretmenler için yapılanlar deniyor ancak maalesef hiçbir şey yapılmıyor. Emekli öğretmenlerimiz rapor aldığı zaman SGK’dan ücret alamıyor. İş dünyasının gelecekte de işlerinin iyi olması, ülkenin müreffeh yarınlarının olması için bizim gibi öğretmenlerin iyi insanlar yetiştirmesi lazım. Her bakan değiştiğinde yönetmelik ve eğitim sistemi değişmemelidir. Adı milli eğitim ancak milli olan bir şey bu kadar kolay değişmemeli.” dedi.
4. Meslek Komitesi (Tarım ve Hayvancılık Meslek Grubu) Meclis Üyesi Ahmet Bayrak, “Ahmet Bayrak; “Faiz %40 oldu. Enflasyon da %80 bandında. Sektör olarak enflasyonun bu kadar yüksek olduğu yerde et-süt fiyatları üretici için tamamen yerinde saydı. Üreticilerimiz bu yıl ciddi bir fakirleşme yaşadı. Bu işin sürdürülebilir olması için enflasyon kadar üreticinin de pay alması gerekiyor. İnşallah ekonominin rayları yerine oturur.
Yönetim kurulu başkanımızın da ciddi desteklediği ve hayata geçirmek için çabaladığı TDİ OSB konusunda ciddi bir konuma gelindi. Devlet büyüklerimiz tarafından kentsel tarımın ön plana çıkması ve tarımsal üretimin gelişmesi doğrultusunda ciddi çalışmalar olduğunu biliyoruz. Kentsel tarımın Sakarya’da da desteklenmesi gerektiğini düşünüyorum. Sakarya’nın geleceği açısından bu konu çok önemli.
Tavuk üreticilerinin enerji bakanlığından tahsisli kömür alabilmesi adına TOBB’a yazı yazdık ancak bakanlıktan bir dönüş olmamış. Enerjinin pahalı üretimin zor olduğu bir ülkede üreticiyi böyle desteklerle sübvanse etmek gerekiyor.” dedi.
Toplantının Dilek ve Temenniler Maddesinde Söz Alan;
29. Meslek Komitesi (Eğitim ve Öğretim Faaliyetleri) Meclis Üyesi Kenan Taçyıldız, “Türk halkı her zaman mazlumların yanında olmuştur ve Filistin halkının da hep yanındadır. Ancak mağdur halkı kenara bırakırsak Filistin yönetimi Kıbrıs konusunda, Azerbaycan’da bizim yanımızda olmadı; Yunanistan ve Ermenistan ile anlaşma yaptı. Bizler onları destekliyoruz ancak gösterdiğimiz bu davranışların karşılığını da almalıyız.
Maalesef şehrimizde elektrik kesintileri çok oluyor. Alışılmış bir çaresizlik içindeyiz. SEDAŞ istediği gibi kesiyor ve bir yaptırım uygulayan yok. Ancak biz fatura ödemeyince hemen yaptırım oluyor. Özellikle bakım adı altında 10 Kasım’da elektriklerin kesilmesi çok büyük bir saygısızlıktır.” dedi.
4. Meslek Komitesi (Tarım ve Hayvancılık Meslek Grubu) Meclis Üyesi Ahmet Bayrak, “Sakarya’nın turizm açısından çok önemli olan ilçesi Sapanca’da haftada birkaç gün uzun süren elektrik kesintileri oluyor. Maalesef bu şehirde elektrik kesintileri yıllardır çözülemiyor. Artık altyapı yatırımı yapılmalıdır. SEDAŞ bungalovları hesaplamadığını söylüyor haklı olabilir. Bu konuda belediyeler de sorumludur çünkü bir araziyi direk imara açıp altyapı nasıl olacak diye düşünmeden yapılaşma için ruhsat verirseniz bu altyapı tabii ki yetmez. Ancak suçu olmayan halk bu sebeple sürekli mağduriyet yaşıyor ki SEDAŞ müşteri hizmetlerine nedense hiç ulaşılamıyor.
Depremi maalesef unuttuk. Depremlerden önce anormal olaylar olur her zaman. Olan fırtınalar, sıcaklar depremin habercisi. 99 depreminden önce Serdivan’da metrekareye 120 kg yağış oldu. Artık zaman daralıyor. Gündemden düşürülmemesi gerekiyor. Kentsel dönüşüm yeni belediye başkanlarının en önemli projesi olması lazım.” dedi.
15. Meslek Komitesi (Sağlık, Temizlik ve Kozmetik Ürünleri Ticareti) Meclis Üyesi Osman Şakar; “İçinde bulunduğumuz günlerde insanlık dramının içimizi acıttığı, acı dolu duyguları yaşıyoruz. Dini, dili, rengi, ırkı ne olduğu önemli değil. Bir insan, bir Müslüman olarak zulmün, vahşetin ve insanlık suçunun olduğu yerde dur dememiz gerektiğini düşünüyorum.
Büyük güçler, İsrail’e şu kadar yardım yaptık, bu kadar destek gönderdik diye yaptıkları rezilliği marifetmiş gibi açıklıyorlar. Dünyanın gündemine oturan vahşice çoluk çocuk, yaşlı, kadın demeden sivillerin toplandığı kampları, hastaneleri bombalayan katil İsrail’i ve destek verenleri kınıyorum. Kınamakla kalınmamalı derhal uluslararası güçler devreye girip barışı sağlaması, Filistin’in özgür kalması, topraklarında huzur bulması gerekmektedir. İsrail mabet demiyor, hastane demiyor okul demiyor. Çocuk demiyor, yaşlı demiyor, kadın demiyor. Sivil asker ayırmadan zulüm ediyor. Peki bu devlet terörüne, insanlık suçu işleyen katil İsrail’e karşı Dünya hiçbir şey yapmıyor. Arap birliği, İslam konferansı, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Avrupa birliği sessiz..” dedi.
31. Meslek Komitesi (Bilişim ve Telekomünikasyon) Meclis Üyesi Necmettin Kırık Erenler Belediye başkanlığı aday adaylığı süreci hakkında bilgi verdi
SATSO Kasım Ayı Meclis Toplantısı Dilek ve Temenniler Bölümünün ardından, Yönetim Kurulu Başkanı A. Akgün Altuğ’un değerlendirmeleri ve Meclis Başkanının oturumu kapatması ile sona erdi.
Haber Tarihi : 1/12/2023